Net voor het nieuwe jaar verscheen in een reeks van De Standaard en Le Soir over de regeringsvorming een opmerkelijk dossier over de rol van de vakbondsleidingen. Niet dat het erg verrassend was dat de vakbondsleiding van ABVV door de sociaaldemocratische regeringspartijen werd geïnformeerd, maar de beschuldiging ging verder: de vakbonden zouden meegeschreven hebben aan de besparingsmaatregelen waartegen nadien actie werd gevoerd.
De Standaard en Le Soir beweerden dat alle maatregelen één per één werden overlopen op vergaderingen van de Socialistische Gemeenschappelijke Actie, de overkoepeling van sociaaldemocratische partijen PS en SP.a, de ziekenfondsen en de vakbondsleiding van het ABVV. Een sociaaldemocratische regeringsonderhandelaar verklaarde dat de experts van de PS in ‘zeer nauw contact’ stonden met de studiedienst van het FGTB.
De niet nader genoemde regeringsonderhandelaar verklaarde: “We hebben alles maatregel per maatregel met hen bekeken. Ze lustten die maatregelen niet, maar het gaf de kans om rechtstreeks amendementen aan te brengen. Zij wezen ons op dingen die we over het hoofd zagen.”
Deze nauwe banden tussen de leiding van het ABVV en de besparingspartijen PS en SP.a ondermijnen het argument dat het sociaal overleg aan de kant werd geschoven en dat de vakbonden niet wisten welke maatregelen er zaten aan te komen. Het ondermijnt de geloofwaardigheid van het massale protest tegen maatregelen die al op voorhand door de vakbondsleiding waren gekend en waarvan zelfs wordt beweerd dat die leiding mee de pen vasthield.
ABVV-voorzitter De Leeuw minimaliseert: “Er waren contacten, maar dat hebben we ook nooit ontkend. We hebben bij die gesprekken altijd gezegd wat voor de vakbond aanvaardbaar was en wat niet. Opmerkingen formuleren kan iedereen, maar dat betekent niet dat je de teksten ook beïnvloedt.”
Er wordt onomwonden gezegd dat de gesprekken in het kader van de ‘Gemeenschappelijke Actie’ bijzonder moeilijk verliepen. Eerder stelde de nieuwe SP.a-voorzitter Bruno Tobback dat de vakbonden niet te veel kritiek moeten geven. Hij was amper verkozen als voorzitter of hij verklaarde in De Standaard: “Ik heb geen zin in een oorlogje met (ABVV-voorzitter) Rudy De Leeuw. Maar als de vakbond opnieuw zegt dat de partij het niet heeft begrepen, dan stamp ik terug.”
Hoe lang laten we nog toe dat de banden tussen de vakbondsleiding en de besparingspartijen in de regering worden gebruikt om ons verzet tegen het besparingsbeleid te ondermijnen? Het wordt tijd dat klare wijn wordt geschonken: stapt de vakbondsleiding mee in een politieke logica waarbij slechts wordt geprobeerd om de scherpste kantjes weg te masseren, of wordt gebroken met het volledige besparingsbeleid?
Indien de leiding het protest ernstig meent, dan worden de banden met de zogenaamde ‘Gemeenschappelijke Actie’ meteen opgezegd. Er is in de praktijk immers niets gemeenschappelijk aan de belangen van de gewone werkenden en uitkeringstrekkers enerzijds en het beleid waar PS en SP.a voor staan anderzijds. Dit betekent ook dat De Leeuw en Demelenne ontslag nemen uit het partijbureau van SP.a en PS, dat De Leeuw ontslag neemt als voorzitter van SP.a-Denderleeuw (waar SP.a nog steeds in een coalitie met onder meer N-VA zit!) en dat De Leeuw zijn militanten op 1 mei niet mobiliseert om te luisteren naar een toespraak van Bruno Tobback in Leuven en andere zogenaamde ‘socialisten’ elders in het land.
Toen voormalig kandidaat-voorzitter Erik De Bruyn eind april aankondigde dat hij uit de SP.a stapte, verklaarde De Leeuw nog dat hij dit betreurde. Intussen bleek op de betoging van 2 december dat De Bruyn en Rood! wel aanwezig waren om het verzet te ondersteunen en op te bouwen, terwijl werd betoogd tegen een beleid dat mee wordt uitgezet door de ‘bevoorrechte partners’ in de regering.
De verantwoordelijken van PS en SP.a hebben duidelijk gemaakt dat ze de standpunten van de vakbondsmilitanten niet willen verdedigen op politiek vlak. Het wordt tijd dat ook de vakbondsleiders daar conclusies uit trekken en alle banden met de sociaaldemocratie breken. Hetzelfde geldt overigens voor de christelijke bonden en hun banden met CD&V. Zo’n breuk zou mee de weg kunnen openen naar de opbouw van een nieuwe brede arbeiderspartij waarmee de vele werkenden en uitkeringstrekkers die het niet eens zijn met het besparingsbeleid over een eigen politieke stem zouden beschikken.
