Een haircut van 50% op Grieks staatspapier en de toezegging van 130 miljard euro noodhulp in ruil voor alweer een drastisch saneringsplan, heeft Griekenland voorlopig nog niet gevrijwaard van een dreigend bankroet. De schutskring die men wilde optrekken rond dat land met een bazooka van 1.000 miljard euro waarmee men de financiële markten iedere zin zou ontnemen om nog te speculeren op schulden van landen uit de eurozone, maakte geen indruk.
Sindsdien loopt zowat alles wat kan verkeerd. De Griekse technocraat Papademos, ’s lands eerste onverkozen premier sinds het kolonelsregime, door Europa opgelegd nadat Papandreou gedwongen ontslag nam, slaagt er maar niet in zijn coalitie van nationale eenheid op een lijn te krijgen. De conservatieve Nieuwe Democratie weigert in te stemmen met diens nieuwe besparingsmaatregelen en wil zo snel mogelijk naar de stembus. Bijgevolg blijft Europa de volgende 8 miljard euro noodhulp blokkeren, waardoor in december toch nog wanbetaling dreigt.
Bovendien heeft het plaatsten van een hefboomeffect op het Europese noodfonds geen indruk gemaakt. Nauwelijks was Papandreou verwijderd of de clown van Italië, Berlusconi, werd eveneens gewipt en met hem heel zijn kliek. Democratie is een luxe die Europa zich slechts veroorlooft als haar belangen niet op het spel staan. Maar ook dat heeft niet gewerkt. De aankondiging dat Frankrijk en Duitsland aansturen op een herziening van het EU-verdrag met voor het eerst een clausule om landen uit de eurozone te zetten, was olie op het vuur. In Duitsland en Frankrijk wordt die optie blijkbaar overwogen.
Meer hadden beleggers niet nodig om Europese obligaties te dumpen. Italiaanse en Spaanse, maar ook Belgische, Franse en zelfs Nederlandse, Oostenrijkse en Finse. Bovendien profiteren Duitse obligaties daar niet meer van. Dat kan erop wijzen dat de financiële markten de euro opgeven. In theorie heeft de eurozone nog verweermiddelen. Europese obligaties en een interventie van de ECB zouden echter betekenen dat Duitsland haar monetair beleid uit handen geeft. François Baroin, Frans minister van Financiën, stelt voor dat te omzeilen door het noodfonds een banklicentie te verlenen waardoor het onbeperkt kan lenen bij de ECB.
Het is niet uitgesloten dat men nog technische uitwegen vindt om het uiteenvallen van de Eurozone te rekken. Maar dat ze uiteen zal vallen, is onvermijdelijk, zij het niet noodzakelijk tot op het punt van voor de invoering van de euro. Daarmee zou de euro hetzelfde lot beschoren zijn als haar voorgangers. De voorstelling dat de euro de eerste in haar soort is, is immers een verdraaiing. Al in 1866 werd de Latijnse muntunie opgericht, die bijna 50 jaar stand hield tot 1914. Pas in 1927 werd ze trouwens officieel ontbonden. België, Frankrijk, Zwitserland en Italië waren stichtende leden, vervoegd door Spanje en Griekenland en later door Roemenië, Bulgarije, Servië, San Marino en jawel, Venezuela. Maar ook dat is nu geschiedenis.
Lees ook
- Eurozone crisis. Another "solution"
- Eurozone into the abyss?
