Kan kapitalisme ooit voor gendergelijkheid zorgen?

Volgens het Global Gender Gap Report uit 2024 van het World Economic Forum duurt het nog 134 jaar om gendergelijkheid te bereiken. Deze absurde voorspelling is een aanklacht tegen het kapitalisme. Het zonnige optimisme van het World Economic Forum, dat er anderhalve eeuw voor nodig is om gendergelijkheid te bereiken, gaat voorbij aan het feit dat het kapitalisme ons in feite achteruit laat denderen.

Door Laura Fitzgerald (Socialist Party, Ierland)

In Soedan hebben vrouwen zich massaal van het leven beroofd om verkrachting door paramilitairen te voorkomen.

In Afghanistan zijn de Taliban wel erg creatief in de manieren waarop ze genderapartheid bevorderen. Naast het ontzeggen van onderwijs aan meisjes, is het vrouwen verboden om te studeren in medische instellingen, met desastreuze gevolgen voor hun toegang tot gezondheidszorg. Het is vrouwen ook verboden om te zingen en zelfs om de stem van andere vrouwen te horen.

In heel Europa is extreemrechts in opmars, met onlangs grote verkiezingsoverwinningen in Oostenrijk en Duitsland. In de VS zijn vijf van Trumps ministers mannen die beschuldigd worden van seksuele intimidatie – ongetwijfeld is zijn keuze voor deze mannen een bewuste poging om feministen te trollen.

Extreemrechts is ideologisch verknocht aan het patriarchaat, inclusief abortusverboden en een visie die vrouwen aan de haard wil kluisteren. De selectieve verontwaardiging van extreemrechts over geweld tegen vrouwen is verweven met haar racistische patriarchale wereldbeeld – macho, extreemrechtse stoere mannen moeten hulpeloze witte vrouwen ‘beschermen’ tegen de zwarte, bruine en migrantenmannen die zij demoniseren. Ondertussen zijn veel van de helden van extreemrechtse voetsoldaten, van Trump tot Conor McGregor en Andrew Tate, verkrachters, serie-intimidanten, misbruikers van minderjarigen en sekshandelaren.

De jaren 2010 zagen een wereldwijde feministische en queer golf die Repeal, MeToo, de feministische staking en Ni Una Menos omvatte. Nu, vijf jaar later, hebben de jaren 2020 een significante tegenreactie gegeven op deze feministische en queer golf van strijd.

De mate waarin patriarchale gendernormen zijn doorgedrongen in extreemrechts is opvallend – een vluchtige blik op de afbeeldingen op de website van de National Party toont bijna uitsluitend jonge mannen die goed in vorm zijn voor de sportschool. De extreemrechtse opkomst komt rechtstreeks uit het hedendaagse kapitalisme. Het is helaas geen aberratie in de marge, het is het kapitalisme van vandaag. Het is een tijdperk waarin de miljardair-grootheidswaanzinnige Elon Musk, rijkste man ter wereld en geeky, edgelord tech-bro, een social media-gigant kan bezitten en in het kabinet van Trump kan zitten terwijl hij zijn onnozele maar angstaanjagende geraaskal spuit over Andrew Tate die zich kandidaat zou stellen om Brits premier te worden. Ondertussen krabbelen miljardairs die voorheen liever een meer verlichte schijn ophielden, overeind om Trump en extreemrechts te paaien – zoals Zuckerbergs die factchecking door Meta schrapt en de kroning van Trump-bondgenoot Dana White.

De toenemende transfobie geeft misschien wel het grootste inzicht in de mate waarin het systeem zich verzet tegen de vrijheden waar feministische en queer strijd voor opkomt. Alleen al het bestaan van transpersonen zet de starre genderstructuur op losse schroeven en daarom worden ze zo wreed aangepakt. Deze starre genderstructuur, die van nature patriarchaal is, dient het kapitalisme ten zeerste. Van het 10,8 biljoen dollar kostende onbetaalde zorgwerk dat vrouwen jaarlijks verrichten – werk dat de beroepsbevolking voor het kapitalisme regenereert en de uitbuiting van arbeiders mogelijk maakt en dus de winsten van het kapitalisme; tot de macho-ideologie die in zoveel propaganda voor het kapitalisme doordrenkt is. Daarnaast is er nog het racisme dat zo sterk aanwezig is in imperialistische legers en bezettingsmachten, en dat samen met seksisme en queerfobie verdeeldheid onder de werkende klasse creëert. Het kapitalisme bevordert en steunt op genderonderdrukking.

Het hele traject van dit verachtelijke systeem – het kapitalistische helse landschap dat wordt gedefinieerd door genocide en ecocide, dat een doordringende cultuur in stand houdt waarin misbruikers worden beloond terwijl overlevenden worden geringschat, een systeem dat record dakloosheid hand in hand laat gaan met record rijkdom van een miniscule miljardairsklasse – geeft zonder twijfel aan dat kapitalisme nooit gendergelijkheid kan bereiken. We hebben feminisme nodig dat doordrenkt is van antikapitalisme, socialisme en urgentie.

Delen:
Printen:
Voorpagina van De Linkse Socialist