Door Donal Devlin (Socialist Party, Ierland)
Twee gerelateerde verhalen kwamen in het nieuws in de weken voordat de aartsontkenner van klimaatverandering Donald Trump werd beëdigd om zijn tweede termijn als president van de VS aan te vatten:
1. In 2024 overschreed de gemiddelde temperatuur wereldwijd een cruciale grens, namelijk 1,5°C boven het pre-industriële niveau – een niveau dat de regeringen van de wereld in 2015 vaststelden als cruciaal om onder te blijven om onomkeerbare, op hol geslagen klimaatverandering te voorkomen.
2. De angstaanjagende realiteit van deze opwarming van de aarde werd duidelijk toen Los Angeles werd verwoest door een inferno van niet aflatende bosbranden, waardoor tienduizenden huizen werden verwoest, 27 (op het moment van schrijven) doden vielen en talloze middelen van bestaan werden geruïneerd.
“Drill, baby, drill”
Een van de eerste daden van Trump is om de Verenigde Staten, ’s werelds tweede grootste vervuiler na China, voor de tweede keer terug te trekken uit het klimaatakkoord van Parijs van 2015. In tegenstelling tot andere regeringen zal zijn regering niet eens een nominale toezegging doen om de klimaatverandering aan te pakken. Hij schept inderdaad op over zijn wens om oorlog te voeren tegen de natuur – zijn karakteristiek ruwe campagneslogan “Drill, Baby, Drill” is hier een voorbeeld van. Zijn presidentschap zal olie- en gasbedrijven vrij spel geven om onbeperkt te ontginnen en te fracken, ongeacht de zeer destructieve kosten.
Trump’s keuze als minister van Energie is de fracking-evangelist Christ Wright, CEO van olie- en gasbedrijf Liberty Energy. In zijn enthousiasme om de veiligheid ervan te bewijzen, dronk Wright in 2019 fracking-vloeistof in een video die hij op Facebook plaatste. Net als de meeste Trumpisten lijkt hij zalig onwetend over de wetenschap van klimaatverandering. Vloeibaar aardgas uit fracking bevat 85% methaan, dat 80 keer krachtiger is dan CO2.
Trump benoemt miljardairs
Meer in het algemeen is het kabinet van Trump vol gestouwd met miljardairs en toplui van Wall Street die giftige racistische, transfobe en misogyne ideeën en samenzweringstheorieën aanhangen. Het gaat onder meer om zijn minister van Volksgezondheid, Robert Kennedy Jr, die de walgelijke ableistische mythe heeft verspreid dat vaccins autisme veroorzaken.
Zijn ambassadeur bij de VN wordt Elise Stefanic, die de racistische ‘omvolkingstheorie’ heeft verkondigd, ook in haar campagneadvertenties voor het Congres. De nieuwe ambassadeur van de Israëlische staat is Mike Huckabee, die de zionistische nonsens verkondigt dat “er niet zoiets bestaat als een Palestijn” – een argument dat wordt gebruikt om 76 jaar Israëlische etnische zuivering, bezetting en genocide te rechtvaardigen.
Trump dreigt ook met sancties, zoals een reisverbod naar de VS, tegen leden van het Internationaal Strafhof (ICC) als vergelding voor zijn beslissing om arrestatiebevelen uit te vaardigen tegen de Israëlische oorlogsmisdadigers premier Benjamin Netanyahu en voormalig minister van Defensie Yoav Gallant.
Elon Musk en Vivek Ramaswamy zullen aan het hoofd staan van het nieuwe, eufemistisch getitelde Department of Government Efficiency (DOGE), een agentschap dat waarschijnlijk gevuld zal zijn met Silicon Valley bazen. Het doel van het agentschap is om een plan op te stellen om te besparen op de uitgaven van de federale overheid, met een besparing van $ 2 biljoen als doel. Daarmee verkondigen ze de neoliberale fantasie van het beteugelen van de “grote overheidsuitgaven”. Ze hebben hun zinnen gezet op Sociale Zekerheid, Medicare en Medicaid.
Er bestaan fundamentele politieke obstakels voor een dergelijk programma. Veel Trump-aanhangers hebben bijvoorbeeld sympathie getoond voor de acties van Luigi Mangione en hebben een hekel aan private gezondheidsbedrijven, wat duidt op verzet tegen het afbreken van de rol van de staat in het verstrekken van gezondheidsdiensten. Bovendien heeft het Amerikaanse kapitalisme in een tijdperk van inter-imperialistische rivaliteit, met name met China, een ‘grote overheid’ nodig om te blijven investeren in cruciale strategische industrieën zoals de halfgeleidersector.
Extreemrechts versterkt
Net als in 2016 zal de verkiezing van Trump extreemrechts wereldwijd verder aanmoedigen, gezien de positie die hij inneemt en de racistische retoriek en het beleid dat hij voorstaat. Hij is vastbesloten om een einde te maken aan ‘birthright citizenship’ (dat je recht hebt op het Amerikaanse staatsburgerschap als je daar geboren bent) – waardoor de kinderen van miljoenen zogenaamde ‘illegale’ migranten worden gecriminaliseerd en hij heeft gezworen om 11 miljoen van hen te deporteren. Het criminaliseren van migranten is niet alleen schaamteloos racistisch, het is ook volkomen hypocriet. De angst voor deportatie en arrestatie betekent dat ze gemakkelijker kunnen worden gebruikt als een bron van super uitgebuite arbeidskrachten, wat cruciaal is voor het Amerikaanse kapitalisme en ongetwijfeld deel uitmaakt van de berekening.
De verkiezing van Trump is door trans- en queermensen in de VS en daarbuiten met een echt gevoel van angst begroet. Dit komt tegen de achtergrond van een venijnige aanval op hun rechten en pogingen om LGBTQ-fobie aan te wakkeren in wat misleidend “cultuuroorlogen” worden genoemd. Trump heeft gezworen om “mannen uit vrouwensporten te houden” en Medicare- en Medicaid-middelen te onthouden aan ziekenhuizen die minderjarigen genderbevestigende zorg geven. Reeds 26 door Republikeinen geleide wetgevende machten in de staten namen al dergelijke wetgeving aan.

President van de rijken
Met zijn overwinning wordt Trump omarmd door verschillende delen van de Amerikaanse heersende klasse, inclusief degenen die eerder de Democraten steunden. Time magazine riep hem uit tot “Man van het Jaar”. Nadat hij in 2020 van Meta werd gegooid, is de grote Trump-fan Dana White (van Ultimate Fighting Championship) nu in het bestuur van dat bedrijf opgenomen. Mark Zuckerberg beloofde de ‘fact-checking’ op Facebook en Instagram af te schaffen, waarmee hij de weg vrijmaakte voor racistische en achterlijke samenzweringstheorieën. Amazon, Uber, Google en Microsoft, en Apple CEO Tim Cook hebben allemaal $1 miljoen gedoneerd aan het inauguratiefonds van Trump.
In een periode van crisis en systemisch verval, ontdoen de kapitalistische leiders zich meer en meer van het dunne progressieve of “woke” laagje dat ze gedwongen waren aan te brengen in de context van het breed gedragen protest tegen onderdrukking de afgelopen jaren. Trump is hun nieuwe vertegenwoordiger in het Witte Huis en hij is de levende belichaming van alles wat rot is aan dit systeem.
Zijn verkiezing is een wake-up call. Op een ogenblik van toenemend racisme, LGBTQIA+fobie, genocide, klimaatcatastrofe en een enorme welvaartsongelijkheid is de noodzaak van een internationale en diverse beweging om voor socialisme te strijden urgenter dan ooit.