Stellingname van Internationale Sozialistische Alternative (onze zusterorganisatie in Oostenrijk)
Het mislukken van de coalitiegesprekken tussen de conservatieve ÖVP, de sociaaldemocratische SPÖ en het liberale NEOS hebben de ÖVP ertoe gebracht om onderhandelingen met het extreemrechtse FPÖ op te starten. Het toont welke weg de machthebbers en de bazen in Oostenrijk willen bewandelen.
De SPÖ was bereid om extreem vergaande aanvallen en besparingen op de welvaartsstaat en het hele racistische programma van de ÖVP te accepteren, maar eiste als compensatie tenminste zeer beperkte sociale maatregelen en kleine compensaties (zoals een bankenheffing). Zelfs dat was te veel voor het kapitaal. De ÖVP stopte de onderhandelingen om met de FPÖ een coalitie te vormen voor racistische, seksistische en neoliberale aanvallen op onze rechten. Hoewel er nog hindernissen zijn in de onderhandelingen, vooral op het gebied van buitenlands beleid, lijkt Oostenrijk af te stevenen op de meest asociale, racistische en autoritaire federale regering van de Tweede Republiek.
Juist de fractie van het grootkapitaal onder leiding van Benko, Pierer en co. die miljoenen doneerden aan de ÖVP, vervolgens steun ontvingen toen het coronavirus uitbarstte en die nu jobs vernietigen terwijl ze hun privévermogen veilig stellen, willen de FPÖ gebruiken als stormram om een ultrakapitalistische agenda door te drukken ten koste van migranten, vrouwen, arbeiders en de armen om hun winsten verder veilig te stellen. Het opbouwen van verzet en solidariteit zal een kwestie van overleven zijn.
Blauw-Zwart staat voor een racistische en asociale algemene aanval
De FPÖ is een partij van de superrijken met een asociaal programma. Decennialang – vooral onder Haider en Strache – werd dit feit verborgen achter een hoop sociaal populisme. Er werden hogere lonen en pensioenen (alleen voor Oostenrijkse burgers natuurlijk) en nog veel meer beloofd. De FPÖ wilde zich voordoen als een ‘sociale partij’. In de laatste verkiezingscampagne, onder Kickl, was daar niets van te merken. De partij was openlijk neoliberaal en zwichtte voor de ÖVP en het grootkapitaal. Dat laatste zag zijn kans schoon en ze nu de laatste stappen naar een blauw-zwarte regering.
Onder Kickl zijn de eisen voor racistische maatregelen, het lastigvallen van migranten en de roep om massadeportaties nog verder toegenomen. De bestorming van het Federale Bureau voor de Bescherming van de Grondwet (BVT) in 2018 en de nabijheid van delen van de FPÖ bij de fascistische “identitairen” laat zien dat de FPÖ bereid is om het staatsapparaat te herstructureren volgens haar eigen ideeën en om rechtsextremisten op belangrijke posities bij de politie en de rechterlijke macht te plaatsen. De regeringsdeelname van de FPÖ in de deelstaten getuigt onder andere van racistische maatregelen (zoals een verbod op hoofddoeken), sociale besparingen en een consequente repressieve aanpak van initiatieven voor de verbetering van vrouwen en bescherming tegen geweld. Een federale regering waarin de FPÖ de kanselier levert en die aan de macht komt tegen de achtergrond van het grootste besparingsplan en de langste recessie in de Tweede Republiek, zal nog radicaler optreden. Nog hardere aanvallen op de welvaartsstaat en de rechten van werknemers staan op stapel, evenals nog agressievere aanvallen op migranten, vluchtelingen en de queer gemeenschap om verdeeldheid te zaaien en afleiding te zoeken.
Mensen die terugvechten zouden wel eens onder de loep kunnen worden genomen. Dit kunnen delen van de Palestijnse solidariteitsbeweging zijn, kritische leraren, antifascistische instellingen zoals het Documentatiecentrum van het Oostenrijkse Verzet (DÖW), vakbondsmensen die zich inzetten voor de klassenstrijd, klimaatactivisten en nog veel meer. We mogen niet vergeten dat FPÖ-leden tijdens de laatste FPÖ-regeringen openlijk ambtenaren bedreigden die aankondigden zich te verzetten tegen hun maatregelen. In de afgelopen twee jaar namen ook de pogingen tot intimidatie en openbare agitatie tegen antifascistische leraren toe. Dat is geen toeval.
Bouw nu aan verzet van onderaf
Betogingen en acties zijn nu enorm belangrijk, maar we moeten het daar niet bij laten. Het liberale antifascisme van de SPÖ en de Groenen en de poging om de FPÖ tegen te houden door de steeds slechter wordende status quo te verdedigen, hebben gefaald. Een regering van FPÖ en ÖVP-regering zal tot verzet leiden. Veel mensen zullen de komende dagen en weken betogen tegen een extreemrechtse regering, we zullen ons verdedigen tegen racistische en seksistische wetten, de aanvallen van de FPÖ-ÖVP-regering zullen een groot deel van hun eigen basis treffen en vakbondsverzet uitlokken. Daarom is het des te belangrijker om te bespreken en te plannen hoe we dit verzet zo effectief mogelijk kunnen organiseren om op te komen voor een alternatief op lange termijn voor de verschuiving naar rechts en het kapitalisme.
Vakbonden moeten actief worden!
De centrale rol van de industrie en het bedrijfsleven in het saboteren van de coalitiegesprekken van ÖVP-SPÖ-NEOS laat zien dat de bazen een algemene aanval op de rechten van werknemers willen zonder rekening te houden met de vakbonden. De ÖGB-leiding dreigt haar leden voor het blok te zetten als onderdeel van haar politieke gebrek aan planning. Bij eerdere regeringsdeelnames van de FPÖ gaf de ÖGB-leiding de voorkeur aan “afwachten” op concrete plannen, regeringsverklaringen, begrotingen, wetsontwerpen, enzovoort. Het is nu al volstrekt duidelijk dat een FPÖ-regering grote aanvallen met zal doen. Blijkbaar is men ook bang voor grote mobilisaties, want gezien de huidige sociale situatie zouden betogingen en stakingen waarschijnlijk niet zo gemakkelijk te stoppen zijn. De vakbondsleiding is bang voor ongecontroleerde protesten.
Tijdens de laatste ÖVP-FPÖ-coalitie weigerde de ÖGB-leiding vanaf het begin verzet te organiseren en werd ze vervolgens verrast door de invoering van de 12-urige werkdag. Tot 120.000 mensen werden aanvankelijk gemobiliseerd voor een grote betoging als verzet hiertegen, maar de ÖGB schuwde vervolgens stakingen en accepteerde de invoering van de 12-urige werkdag. Een dergelijke strategie kunnen we ons met het oog op de dreiging van nog hardere aanvallen niet veroorloven. Er zijn zeker ook veel sociaaldemocratische vakbondsleden die dit gevaar erkennen en actie willen ondernemen. Een centrale taak van linkse activisten en delegees is dan ook om deze collega’s aan te moedigen, hen te organiseren en gezamenlijke acties te overwegen om druk op de vakbondsleiding op te bouwen. Hiervoor wachten op groen licht van de ÖGB-leiding verspilt onnodig tijd.
Een deel van het debat binnen de vakbeweging mag niet beperkt blijven tot verzet tegen de asociale besparingen of de aanvallen op de vakbonden. Vakbondsverzet is nodig tegen elke aanval – tegen uitkeringen in natura voor vluchtelingen, het verbod op hoofddoeken, het verbod op hormoontherapie, enz. Als we er niet in slagen om het verzet tegen de aanvallen op de rechten van werknemers te combineren met de strijd tegen racisme, queerofobie en seksisme, zullen we de regering van de FPÖ-ÖVP toestaan om de verdeeldheid te verdiepen en zullen we verliezen.
Delegees en vakbondsleden moeten zich van meet af aan binnen de vakbonden verzetten tegen elke vorm van stilstand en apathie tegenover de regering en concrete voorstellen doen. Dit kan bestaan uit personeelsvergaderingen, betogingen, netwerken met andere militante collega’s en nog veel meer. Dit betekent ook vechten tegen het racistische offensief. Delegees en actieve vakbondsleden van ISA zullen dit proberen te doen – samen met vele medestanders.
Sociale bewegingen en verzet
De afgelopen jaren hebben duizenden mensen deelgenomen aan de beweging tegen de genocide in Gaza, de klimaatbeweging, feministische protesten en stakingen en vakbondsacties, en deze zelfs zelf georganiseerd. Talloze grassroots initiatieven van werkenden (zoals onder leraren, maatschappelijk werkers en elders) en initiatieven van zelforganisatie van migranten (verschillende Palestijnse solidariteitsgroepen, teachers4palestine, Migrantifa, SOS Balkanroute, etc.) hebben zich gevormd of zijn meer aanwezig. Elk van deze strijden ondermijnt de verschuiving naar rechts en kan tegenmacht opbouwen. Feministische protesten tegen feminicides en gendergerelateerd geweld ontmaskeren de FPÖ en ÖVP als vrouwenhaters. Daarom is 8 maart ook een enorm belangrijke dag in de verzetsbeweging. Protesten en arbeidsconflicten in de door vrouwen en migranten gedomineerde onderwijs-, gezondheids- en sociale sectoren maken duidelijk dat onderfinanciering het centrale probleem is en niet de aanwezigheid van vluchtelingen of mensen met een migratie-achtergrond. Integendeel, werkenden met een migratie-achtergrond houden deze essentiële sectoren overeind. Protesten tegen deportaties en tegen de genocide in Gaza leggen de racistische ontmenselijking door alle gevestigde partijen bloot en maken duidelijk dat debatten over vluchten en migratie niet over aantallen gaan, maar over mensen die vluchten voor hun leven.
Het zal niet één protest of beweging zijn die de massale verschuiving naar rechts omkeert en een positief perspectief opent voor arbeiders, migranten, vrouwen, homo’s en jongeren. Maar door bewegingen van onderaf op te bouwen en te netwerken, kunnen we de basis hiervoor creëren.
Grote uitdaging voor de KPÖ
In de afgelopen twee jaar is de hoop in de communistische partij KPÖ enorm gegroeid, veel mensen zijn lid geworden van de KPÖ omdat er een verlangen is naar organisatie op lange termijn tegen het heersende beleid.
Maar de strategie van de KPÖ om de FPÖ alleen te bestrijden met betere sociale eisen is ook op nationaal niveau mislukt en in de deelstaatverkiezingen van Stiermarken eind november nog drastischer (daar ging de KPÖ licht achteruit en zakte ze onder de 5%).
De leiding van de KPÖ zou moeten inzien dat het noodzakelijk is om een duidelijk antiracistisch standpunt in te nemen en alle vormen van verzet actief te steunen.
Het zou ook verkeerd zijn om zich alleen op verkiezingen te richten en te wachten op de volgende landelijke verkiezingen. Wat nu nodig is, is een brede verzetsbeweging – de KPÖ, met haar wortels in heel het land en de kracht die ze de afgelopen twee jaar heeft opgebouwd, zou de kans hebben om een politiek initiatief te nemen voor breed verzet.
Conferentie voor breed verzet
Een optie zou zijn om een brede verzetsconferentie te organiseren bestaande uit vakbondsleden, activisten van feministische en antiracistische initiatieven, de klimaatbeweging, leden van de KPÖ en andere linkse organisaties om vanaf de eerste dag met gecoördineerd verzet tegen een nieuwe regering te reageren. Zo’n brede coördinatie van verschillende initiatieven en bewegingen zou ook het potentieel hebben om de rechtse dominantie in Oostenrijk op politiek niveau fundamenteel aan te vechten en een echt socialistisch alternatief op te bouwen.
Nu is het tijd om actief te worden!
ISA activisten zullen de komende maanden actief zijn in verschillende bewegingen, initiatieven en protesten om verzet op te bouwen tegen deze regering.
Of het nu gaat om het socialistisch-feministische initiatief ROSA, Schule brennt, sozial aber nicht blöd, teachers- und careworkers4palestine of SOS Balkanroute – ISA is actief in tal van militante grassroots initiatieven.
We zullen bespreken hoe we de grootst mogelijke bijdrage kunnen leveren aan het opbouwen van zulke initiatieven en het verzet tegen de FPÖ-ÖVP-regering en vooral hoe we dit werk kunnen combineren met het opbouwen van een fundamenteel alternatief tegen de verschuiving naar rechts, het imperialisme en het kapitalisme.
De huidige situatie laat eens te meer zien dat de gevestigde politiek en dit systeem ons in een steeds snellere cyclus van crises en een verschuiving naar rechts storten en dat er geen uitweg is binnen de nauwe regels van dit systeem.
We hebben een socialistisch alternatief nodig! We combineren de inzet voor een betere samenleving en een socialistisch programma met de organisatie van dagelijks verzet. Neem vandaag nog contact met ons op om te bespreken hoe een gemeenschappelijk verzet eruit zou kunnen zien en wat er gedaan moet worden. Leer ons kennen en word actief met ons!