Het nieuwe ‘normaal’ tekent zich af in de VS. Trump werd verkozen als ‘tegenstem’, maar staat voor een nog brutalere versie van hetzelfde beleid. Zijn nauwe samenwerking met miljardair Elon Musk leidde al tot een nieuw woord: ‘broligarchie’. Zijn verkiezingsoverwinning duwde de beurzen omhoog. Sociale bescherming en klimaatmaatregelen worden overboord gegooid. Het plan van Musk om de hakbijl in de openbare diensten te zetten, omschreef hij als een “revolutie”.
door Geert Cool uit maandblad De Linkse Socialist
Brutale nieuwe normaal in België heeft een naam: Arizona
De arrogante rechtse propaganda draait ook in België op volle toeren. De zondebokpolitiek waarbij migranten, zieken en werklozen als het probleem voorgesteld worden, vindt ingang. Het aanpakken van de meest kwetsbaren wordt als ‘realistischer’ gezien dan de middelen zoeken bij de kleine groep superrijken.
De verkiezingsoverwinningen van de MR en de N-VA geven de bazen nog meer vleugels. Ze wachten niet op de vorming van een Arizona-regering om in het offensief te gaan. De repressie tegen de meest kwetsbaren wordt al opgevoerd, de mogelijkheden van collectieve strijd tegen het asociale beleid worden nu al ondermijnd.
De supernota van De Wever is meer dan een brutale aanval op de lonen en arbeidsomstandigheden, het is een oorlogsverklaring aan de arbeidersbeweging. Daarop reageren met een vage kerstactie, zoals nu gepland wordt op 13 december, beantwoordt niet aan de ernst van de situatie. Zullen we het recht om ons te organiseren en in verzet te gaan echt gewillig opgeven in de hoop op die manier ‘erger’ te voorkomen? Elke zwakte langs onze kant, zal de patronale agressie enkel nog meer voeden.
Hoe het vragen van een symbolische bijdrage van de superrijken Arizona ‘evenwichtiger’, laat staan ‘socialer’ en ‘eerlijker’ zou maken, is ons compleet vreemd. Op welke planeet leeft Conner Rousseau? Illusies dat de scherpste kantjes via onderhandelingen kunnen afgevijld worden, helpen ons niet. De hoop om de bazen via overleg tot redelijkheid te brengen, is een illusie. Het nieuwe normaal maait het gras van onder de voeten van het overlegsyndicalisme weg. Op het politieke terrein is het niet anders. De deelname van de PVDA aan een door de PS gedomineerd stadsbestuur in Bergen werd door Belfius aangegrepen om geen kredieten meer te geven.
Het is dringend nodig om de woede van onderuit in strijd te organiseren. Onze potentiële kracht betekent pas iets als we deze organiseren en het gevecht voor vooruitgang aangaan.
Potentieel van strijd is er
Het is mogelijk om strijd te organiseren en zelfs om er toegevingen mee te bekomen. De Gentse beweging tegen een coalitie met N-VA toonde dit. Na een week van opmerkelijke acties moest Vooruit zijn staart intrekken. Er komt geen coalitie met N-VA, maar uiteraard betekent dit niet dat alles nu koek en ei is. Met de groenen erbij komt er niet noodzakelijk een progressief bestuur, toch niet als we daarmee een beleid bedoelen dat vertrekt van de sociale noden op vlak van huisvesting, openbare diensten, openbaar vervoer, armoedebestrijding, degelijke voorwaarden voor het gemeentepersoneel … Op basis van de acties zal de waakzaamheid hiervoor groter zijn en zal er sneller tot nieuwe acties overgegaan worden. Strijd versterkt ons sociaal kamp, zoveel is duidelijk.
Dat bleek ook uit de schitterende betoging van 7 november. Zorgpersoneel, sociaal werkers, personeel uit het onderwijs en andere sectoren kwamen samen in een betoging die drie keer zo groot was als vooropgesteld. Na jaren van tekorten en gebrek aan respect, hebben de nieuwe en toekomstige regeringen enkel nog meer ellende aan te bieden. Je zou voor minder woedend zijn! De betoging gaf energie en smaakte naar meer. Wanneer komt er een vervolg met een opbouwend actieplan?
Ook de betoging tegen de sluiting van Audi op 16 september was groter dan verwacht en toonde een glimp van het potentieel van strijd. En dan zijn er uiteraard ook nog de historische protestacties tegen de genocide in Gaza, met in oktober 70.000 betogers in Brussel.
Socialistische maatschappij is nodig
De jaren van tekorten wegen steeds zwaarder door. In de industrie bedreigt de recessie voorheen stabiele en goedbetaalde jobs en ook in andere sectoren zijn er afdankingen. Een rechtse regering onder De Wever en Bouchez wil een versnelling hoger schakelen in het aanvallen van alle sociale verworvenheden en wil strijd daartegen onmogelijk maken. En dan zijn er nog de existentiële kwesties zoals genocide en oorlogen, maar ook klimaatverandering. Ondertussen bespaart de Waalse regering 18,6 miljoen euro op de middelen voor biodiversiteit.
De uitdagingen zijn van die orde dat velen stilaan wanhopig zijn en niet zien hoe fundamentele verandering nog mogelijk is. Strijd doorbreekt het doemdenken en versterkt de solidariteit. Een opbouwend actieplan waarbij elke actie opbouwt naar een volgende en grotere, is nodig. Dat is hoe de arbeidersbeweging ruim 10 jaar geleden de rechtse regering van Charles Michel en De Wever deed wankelen.
Tegenover alles wat fout loopt vandaag, is er nood aan ambitieuze verandering. Dat is in de eerste plaats een kwestie van programma en strijd ervoor. Waar is het mobiliserende en enthousiasmerende project voor een ander type samenleving, een socialistische maatschappij, waarin de werkende klasse haar eigen lot in handen neemt? Waarom laten we de opgeblazen rechtse populisten, vervuilende kapitalisten en andere leden van die ‘broligarchie’ beslissen over onze toekomst?
Musk spreekt over revolutie terwijl hij contrarevolutie bedoelt. Trump en co stellen zich voor als ‘anti-establishment’ terwijl ze de hielen van de miljardairs likken. Ze komen ermee weg omdat links en de arbeidersbeweging hen die ruimte laten. Een filosofiestudent schreef in een column in De Standaard (19 november): “Ook in België is de notie van een revolutie, van antikapitalistisch verzet, veeleer naar de achtergrond geschoven. Het lijkt alsof de gehele linkerzijde de bekende vraag van Rosa Luxemburg, namelijk: ‘hervorming of revolutie?’, eenduidig beantwoord heeft. Revolutie bleek te ambitieus.” Wij voelen ons niet aangesproken, maar de vaststelling klopt: het debat over een radicaal andere samenleving is nodig.
In het protest vandaag groeit het besef dat alle problemen met elkaar verbonden zijn en dat het om heel het systeem gaat. De basis voor dit alles is het kapitalisme, een systeem waarin de productiemiddelen in private handen zijn en dus gericht worden op de winstbelangen van kapitalisten. Wij komen op voor een breuk met het kapitalisme en voor een socialistische samenleving waarin de noden van de meerderheid van de bevolking, waaronder die van een leefbare planeet, centraal staan als onderdeel van een rationele democratische planning.