Het favoriete argument van de PS was dat een stem voor de PVDA nutteloos was omdat die partij weigert “verantwoordelijkheid te nemen.” Daar komt verandering in nu de PVDA in lokale besturen stapt. Op het ogenblik van schrijven was dit al zeker het geval in Bergen en Vorst, welllicht volgt Molenbeek en mogelijk ook Schaarbeek.
Artikel uit maandblad De Linkse Socialist
We zullen niet te veel woorden vuilmaken aan de bittere teleurstelling van Georges-Louis Bouchez. Laat het er ons op houden dat het deugd deed om dit te zien. Na de overwinning van de MR in juni waanden de liberalen zich overal oppermachtig. Ondanks vooruitgang valt de MR alvast in Bergen en Vorst buiten de meerderheid. Als vergelding legde de MR in het kader van een provinciaal akkoord met de PS en Les Engagés in Luik een clausule op dat er geen meerderheden met de PVDA zouden gevormd worden. Indien er in een van de gemeenten in de provincie een akkoord met de PVDA kwam, zou de provinciale meerderheid verbroken worden. De PS stemde hiermee in, onder meer wegens de rampzalige toestand van de gemeentelijke financiën en de wanhopige zoektocht naar hulp voor de gemeenten.
In de stad Luik keek de PS opnieuw naar rechts om een meerderheid te vormen. Dat hield de banken niet tegen om geen kredieten te geven. Belfius kondigde aan dat het geld zal lenen aan gemeenten en steden, maar niet aan Charleroi, Luik en Bergen. Voor die laatste stad was het een verrassing. De aankondiging kwam tien dagen na het sluiten van een akkoord tussen PS, PVDA en Ecolo. Dat was geen toeval. In het kader van de regionale verkiezingen kondigde Belfius al aan dat het geen leningen aan de Waalse regering zou verstrekken indien de PVDA erin zetelt. De baas van de bank, Marc Rasière, is niet toevallig iemand uit de omgeving van Bouchez.
Breuk of accent?
Dit zijn slechts de eerste aanwijzingen dat rechts en de zakenwereld in staat zijn om met geweld het idee op te leggen dat er geen alternatief is voor het dominante beleid. Het verpletteren van het idee van een alternatief was de kern van de strategie van de Europese Commissie ten opzichte van Griekenland toen de linkse partij Syriza het roer overnam, tot aan haar capitulatie voor de markten.
Het zal niet gemakkelijk zijn om een beleidsverandering op gemeentelijk niveau door te voeren. Molenbeek is een van de elf Brusselse gemeenten die momenteel onder financiële voogdij van het Gewest vallen. In ruil voor deze gewestelijke steun moeten de gemeenten een strikt begrotingsbeleid voeren. En het is Molenbeek dat er het slechtst voorstaat, met een tekort van 9 miljoen euro vorig jaar.
In een commentaar op het bestuursakkoord in Bergen benadrukte David Coppi van Le Soir dat de PVDA wel spreekt van een “breuk” in het beleid, maar dat het in werkelijkheid meer een kwestie was van accenten die de algemene politieke koers van de afgelopen jaren niet veranderen. Langs Nederlandstalige kant zat de PVDA tot voor deze verkiezingen in de meerderheid in Zelzate, waar een belasting aan de grote bedrijven werd opgelegd. Dit was een andere en positieve benadering die de mogelijkheden toonde, zelfs indien dit het leven in de gemeente niet fundamenteel veranderde. Op 13 oktober ging PVDA in Zelzate licht achteruit, terwijl Vooruit groeide. Rousseau sloot een deal met De Wever om nergens met PVDA te besturen, ook niet in Zelzate.
De grootste verantwoordelijkheid die we moeten nemen is het organiseren van de strijd. Door te hard te proberen om respectabel te zijn en binnen het keurslijf te blijven dat de instellingen toestaan, dreigt de hoop op verandering te verdwijnen en om te slaan in cynisme en frustratie. Dit is het favoriete speelterrein van rechts en zijn retoriek om ellende tegen ellende op te zetten, zoals werklozen tegen mensen met een onzekere job of werkenden die gebukt gaan onder een onhoudbare werkdruk tegen langdurig zieken.
We zitten al in een diepe sociale crisis. In Brussel zal het aantal daklozen naar verwachting de kaap van 10.000 overschrijden. Verenigingen die op dit gebied actief zijn, zien elke twee jaar een stijging van 20%. En dat is nog voor de lawine van asociale maatregelen die op ons afkomt. We zullen moeten vechten om onze sociale verworvenheden te verdedigen. Het vooruitzicht om nieuwe verworvenheden te winnen, versterkt die strijd, zeker als we ook reageren op de radicalisering van rechts door ondubbelzinnig te zijn over de absolute urgentie om het kapitalistische systeem omver te werpen om een samenleving te vestigen die alle technische capaciteiten mobiliseert en onteigent die nodig zijn om aan de behoeften van iedereen te voldoen.
