Georges-Louis Bouchez plaatst het extreemrechtse Vlaams Belang en het linkse PVDA op dezelfde lijn en wil een ‘cordon’ tegen alle ‘extreme’ partijen. Op een ogenblik dat de MR extreemrechtse figuren aantrekt en Bouchez elementen van de retoriek van extreemrechts overneemt, is dit erg hypocriet. Langs Nederlandstalige kant doet De Wever hetzelfde en kreeg hij Conner Rousseau mee in verzet tegen coalities met de PVDA. Het resultaat zien we al in Zelzate en Borgerhout. Na de vorming van meerderheden met de PVDA in Bergen, Vorst en Molenbeek werden telkens vragen gesteld of het ‘cordon’ niet doorbroken was. Een extreemrechtse partij die voor racisme en haat staat, gelijkstellen met een linkse partij die zich op de arbeidersbeweging baseert, heeft enkel tot doel om de arbeidersbeweging te verzwakken om des te efficiënter een asociaal beleid te voeren. Het cordon sanitaire tegen het Vlaams Belang was het resultaat van breed gedragen antifascistisch protest in de jaren 1990. Ook dat wil rechts doen vergeten met de propaganda van verzet tegen ‘alle extremen’. Hieronder een artikel door Verba (Luik) over het cordon-debat langs Franstalige kant.
Om het idee van een cordon sanitaire tegen extreemrechts te ondermijnen, maar vooral om mogelijke progressieve coalities van PS, PVDA en Ecolo te saboteren, voert de MR zijn nieuwste toneelstuk op: het denkbeeldige cordon. Net als Gargoyle, de beroemde hypochonder van Molière, raken Georges-Louis Bouchez en zijn kliek erg opgewonden door te zwaaien met een democratisch gevaar: de PVDA zou het nieuwe rode gevaar zijn, de tanks van Stalin zouden voor onze poorten staan en ze zouden zich voorbereiden om België te collectiviseren.
De recente gemeenteraadsverkiezingen markeerden een belangrijk keerpunt in het Belgische politieke landschap, met de intrede van de PVDA in verschillende gemeentebesturen: Bergen (tot groot ongenoegen van Bouchez), Vorst en Molenbeek. MR-voorzitter Bouchez riep meteen op tot een “cordon sanitaire” rond de PVDA. Daarmee wordt meteen het cordon tegen extreemrechts afgezwakt. Het is ook een uitdrukking van een arrogantie van de MR die zich na haar verkiezingsoverwinning in juni ongenaakbaar achtte. De electorale groei van de MR versterkt de trumpistische neigingen van de leiding en trekt extreemrechtse individuen aan.
Waar de MR door coalities met de PVDA buitenspel gezet is, wordt de woede vertaald in een denkbeeldig cordon. Het is een verwijzing naar de benadering om extreemrechts te isoleren door elke samenwerking of coalitie met die partij te weigeren. Het cordon sanitaire kwam tot stand bij de doorbraken van het Vlaams Blok, de voorloper van het Vlaams Belang. Grote antifascistische mobilisaties in de nasleep van ‘zwarte zondag’ 1991, de historische doorbraak van het VB. Het doel van het cordon sanitaire was om de invloed van deze partij te beperken en om te vermijden dat extreemrechts toegang tot de macht kreeg. Ondertussen is gebleken dat de gevestigde partijen een groot deel van het toenmalige extreemrechtse programma zelf hebben uitgevoerd.
De pogingen om de PVDA op dezelfde manier te benaderen als extreemrechts is hypocriet. Waar extreemrechts staat voor haat en geweld tegen al wie niet in haar plaatje past, staat links voor eenheid van werkenden en onderdrukten. Waar extreemrechts vervolgd en veroordeeld wordt wegens racisme, komt de PVDA mee op straat om te protesteren tegen racisme.
Het is angst voor kritiek op de inhaligheid van bevriende bazen en toplui die de liberalen ertoe brengen om de PVDA op deze manier voor te stellen. Dit beperkt zich niet tot de Franstalige kant, de N-VA is al enige tijd bezig om de PVDA en het VB samen voor te stellen als ‘de extremen’. De lachwekkende Antwerpse campagne tegen de PVDA in ware Koude Oorlogsretoriek was daarop gericht. Niemand hechtte geloof aan retoriek over ‘Noord-Korea aan de Schelde’, maar het vestigde het idee van een ‘extremistische’ partij.
Als de ‘Trump van Bergen’ zich zo fel uitspreekt tegen coalities met de PVDA, komt het deels uit berekeningen over de eigen macht. Hij wil terug naar de tijd dat de groei van de PVDA de positie van de PS tegenover de MR verzwakte. Het valt natuurlijk nog te bezien hoe de PVDA het zal aanpakken in de gemeenten waar ze aan de macht komt. De PS-burgemeester van Bergen benadrukte dat er eigenlijk weinig verandert en dat de PVDA erg meegaand was tijdens de coalitiegesprekken.
In de provincie Luik hadden de dreigementen van de MR effect. De Luikse PS stemde in met de eis van de MR om nergens in de provincie een coalitie te vormen met extreemrechts of met ‘extreemlinks’. Zoniet zou het provinciale meerderheidsakkoord tussen MR en PS opgezegd worden. Voor de PS in Luik was dit een kleine stap, de afkeer tegenover de PVDA is er erg groot. Voor de MR is het een precedent om elders eveneens anti-PVDA-clausules op te leggen.
De benadering van Bouchez is overgenomen uit Frankrijk. Daar is er een verrechtsing van het volledige politieke spectrum. Rechtse en extreemrechtse stemmen krijgen vrij spel in de media, rechtse media gaan steeds verder in het demoniseren van onder meer migranten, syndicalisten en de volledige linkerzijde. Links wordt voorgesteld als een bedreiging voor individuele vrijheden en welvaart. Dat het de eigen bevriende bazen en aandeelhouders zijn die momenteel jobs aan de lopende band schrappen en de publieke uitgaven, onder meer voor sociale zekerheid, met een neoliberale hakbijl laten decimeren door hun marionetten in de politieke wereld, wordt er uiteraard nooit bij gezegd.
Wat kunnen we doen? Laten we het voorbeeld van het Franse protest volgen. De straat opkomen, actie voeren op de werkplekken en in de buurten, ons organiseren in vakbonden en verenigingen. Elke actie telt, elke stem die we verheffen is nodig om het kapitalisme te doen wankelen. We hebben niets te verliezen, behalve onze ketenen. We hebben een wereld te winnen!
