Interview met Grégory Dascotte, secretaris ABVV Metaal Brussel
De directie van Audi ziet geen toekomst voor de site in Vorst. 3000 jobs zijn bedreigd. We spraken met Grégory Dascotte, secretaris van ABVV Metaal in Brussel. Hij werkte 15 jaar als arbeider bij VW en vervolgens bij Audi van 1997 tot 2013. Daar was hij delegee op de werkvloer. Sinds 2013 werkt hij voor ABVV Metaal in Brussel.
Interview door Guy Van Sinoy uit maandblad De Linkse Socialist (afgenomen eind oktober)
Hoe ver staan de onderhandelingen?
“Onze eerste prioriteit is om zoveel mogelijk jobs te behouden. Maar veel werknemers, zelfs de meest gemotiveerde, hebben de hoop bijna opgegeven. Daarom zijn we begonnen met het bespreken van een sociaal plan. We hadden de besprekingen hierover kunnen uitstellen, maar we staan onder grote druk van sommige werknemers – en zelfs van militanten – die alle hoop op de komst van een investeerder of koper hebben opgegeven. De situatie is moeilijk omdat een ontslagvergoeding geen job is.”
“Er waren mogelijkheden om jobs te behouden in de Audi-vestiging in Vorst, ook al waren die minimaal. In ieder geval niet bij Audi, niet bij een merk van de VW Group, maar misschien bij een andere fabrikant. Eerlijk gezegd denken we niet dat het management van Audi Brussels hier echt in geïnteresseerd is, want ze doen er alles aan om de onderhandelingen met een andere constructeur te dwarsbomen. We hebben geen precieze informatie over de gesprekken die het management van Audi heeft gevoerd met andere potentiële kopers.”
Audi kreeg gemakkelijk toegang tot overheidsgeld. Wat zeggen de politici vandaag?
“Op dit moment staan we volledig machteloos. We zijn erin geslaagd om via de PVDA een parlementaire commissie voor economische en sociale zaken te laten bijeenroepen. Die commissie is twee keer samengekomen. De eerste keer presenteerden we het standpunt van de vakbonden. Iedereen was echt beledigd door de situatie. We nodigden de parlementsleden uit om de fabriek te bezoeken, zodat ze met eigen ogen konden zien waarvoor het overheidsgeld dat aan Audi Brussels werd gegeven (157 miljoen euro!), is gebruikt. Ze waren stomverbaasd dat zo’n moderne fabriek gesloten werd.”
“Tijdens de tweede vergadering van de parlementaire commissie was de kloof tussen links en rechts duidelijk. De PVDA wil een moratorium op afdankingen en de sluiting voorkomen totdat er een koper of een alternatief is. De PS roept op tot een oplossing, maar is duidelijk geen voorstander van een moratorium. Wel wil de PS de wet-Renault verbeteren om onder andere onderaannemers op te nemen. De rechtse partijen, zoals de MR en de N-VA, verkeren in een liberaal delirium. Zij vinden dat er meer steun aan bedrijven moet worden gegeven en dat een moratorium absoluut moet worden vermeden, omdat dat volgens hen potentiële investeerders zou afschrikken.”
“Het management kwam – zonder de vakbonden – bijeen met de Task Force (een werkgroep binnen de Ministerraad waarin onder meer De Croo en Dermagne zitting hebben). Het Audi-management liet hen een geheimhoudingsclausule ondertekenen, dus we kunnen niet weten wat er gezegd is. Het is onvoorstelbaar dat politieke vertegenwoordigers – die in principe de verkozen vertegenwoordigers van het volk zijn – op deze manier tot geheimhouding worden gedwongen!”
| Publieke subsidies | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | Totaal | Gemiddeld per jaar |
| 23,00 | 26,30 | 30,50 | 27,48 | 25,02 | 35,40 | 157,70 | 20,28 |
Waren de subsidies aan Audi onvoorwaardelijk?
“Sinds 2002 kent België een systeem van verminderde lasten (ten voordele van de werkgever) voor ploegenarbeid. Bijna de volledige bedrijfsvoorheffing [directe belasting ingehouden op het loon] die door de werkgever op het belastbaar loon wordt ingehouden, moet door de werkgever niet aan de staat worden terugbetaald. Met andere woorden: een aanzienlijk deel van de loonbelasting wordt door de werkgever in eigen zak gestoken. Naarmate de tijd verstrijkt, stijgt het percentage van de bedrijfsvoorheffing dat door de werkgever in eigen zak wordt gestoken. Werknemers zijn zich hier niet van bewust, want wanneer ze hun loonstrookje en documenten ontvangen om hun belastingaangifte in te vullen, wordt op het formulier niet vermeld dat deze voorheffing – ook al gaat het om een voorschot op de belasting – in de zak van de werkgever verdwijnt en niet in de staatskas. Dat zijn miljoenen die worden weggegeven! Zogenaamd om ons meer concurrentieel te maken dan onze buren.”
“Bovendien werden 1 miljoen werkuren uitgetrokken voor de opleiding van het personeel tijdens de omschakeling naar de productie van elektrische voertuigen.”
Als puntje bij paaltje komt, is er dan een reëel vooruitzicht op een koper?
“Volgens het management van Audi Belgium was er een serieuze kandidaat-investeerder – niet uit de auto-industrie – die binnen twee jaar klaar zou zijn. Deze investeerder zou 1.500 werknemers overnemen. Hij eist echter dat Audi zou betalen indien er binnen de zes jaar een herstructurering komt. Het was dus een behoorlijk wankele constructie. Audi zegt niet geïnteresseerd te zijn in dat scenario. Ook hier is er een geheimhoudingsclausule en weten we niet wie het is. Deze pseudo-vertrouwelijkheid is in strijd met de geest van de wet-Renault. Een parlementaire onderzoekscommissie zou dit obstakel uit de weg moeten kunnen ruimen.”
“We hebben vernomen dat ongeveer tien potentiële kopers zich hebben gemeld, Chinezen, Indiërs of anderen, waaronder busbouwers. Maar Audi zwijgt hierover, ongetwijfeld in de overtuiging dat het meer loont om de fabriek te ontmantelen en de gebouwen en de grond stuk voor stuk te verkopen.”
Hoe zit het met het personeel van de onderaannemers?
“Ten tijde van VW waren er al onderaannemers, maar niet zoveel als nu, nu alle logistiek wordt verzorgd door onderaannemers die bijvoorbeeld alle onderdelen naar de assemblagelijnen brengen. In het begin staakten we twee of drie dagen om het gebruik van onderaannemers te beperken. Desondanks zijn er nu bijna duizend werknemers in dienst van de onderaannemers.”
“We proberen hetzelfde akkoord te krijgen als bij Ford Genk – waar de productie nog 1 jaar zou doorgaan – waar het personeel van de onderaannemers hetzelfde sociale plan kreeg als de arbeiders in de fabriek, betaald door Ford.”
Het plan van de multinational is om de productie naar Mexico te verplaatsen?
“Niet echt! De productie van het Q8-model, dat hier wordt gemaakt, zou in 2027 stoppen. Audi heeft besloten om de productie van dit model twee jaar eerder te stoppen, in 2025. Het model dat later in Mexico geproduceerd zal worden, is een nieuwe generatie van de Q8. Er zijn natuurlijk loonverschillen tussen België en Mexico, maar dat is niet de doorslaggevende factor. In Vorst vertegenwoordigen de loonkosten (alle categorieën samen) slechts 8% van de kostprijs van de voertuigen! Natuurlijk zijn de lonen lager in Mexico, maar daar komen de kosten van het transport van de wagens naar Europa en de importtaksen bij. We hebben dit uitgelegd aan de parlementaire commissie, met cijfers in de hand, maar de MR – als een echte dogmatische partij – blijft herhalen dat het probleem wel de loonkosten moet zijn! Ze snappen het gewoon niet!”
“Het echte probleem ligt volgens ons elders. De ene dag is het volle kracht vooruit voor elektrische modellen, en de volgende dag wordt er teruggekrabbeld. Er wordt niet geïnvesteerd in onderzoek naar elektrische auto’s, in tegenstelling tot bijvoorbeeld China. Gebruikers weten op hun beurt niet waar ze aan toe zijn. Ze vragen zich af wat de toekomst is van elektrische auto’s in Europa voordat ze tot aankoop overgaan. De fabrikanten van hun kant willen hun winstmarges behouden, ondanks het feit dat er minder auto’s worden verkocht.”
Heeft Audi de macht om de komst van een andere fabrikant tegen te houden?
“De overheid is blijkbaar volledig ondergeschikt aan de wensen van de kapitalisten. De Croo en Dermagne zeggen tegen ons: vergeet niet dat de grond van hen is… Ook al weten ze heel goed dat hier miljoenen euro’s overheidsgeld in zijn gestoken…”
Tenzij de grond, de gebouwen en hun inhoud genationaliseerd worden…
“Maar dan moet je de politieke moed hebben om te nationaliseren. En geen enkel lid van de regering is daartoe bereid.”
Onze mening: strijd van onderuit organiseren!
De dreigende sluiting van Audi Vorst is slechts één van de aangekondigde collectieve afdankingen. Als we ons antwoord beperken tot wat voor de multinationals en hun politici mogelijk is, zullen we niet ver geraken. Een strijdbaar antwoord is nodig en er is ook potentieel voor. Dat werd aangetoond met de grote betoging van 16 september. Met initiatieven van onderuit gericht op strijd kunnen we onze antwoorden, inclusief de nationalisatie om jobs te redden gericht op productie voor de behoeften van de maatschappij, op de agenda zetten.
